Kordon Kanı, Hücre ve Doku Bankacılığı Nedir?


Kordon kanı, hücre ve doku bankacılığı, doğumdan sonra yeni doğanın göbek kordonu dokusunun ve içerisinde kalan kordon kanının özel kitlere alınarak kök hücre naklinde kullanılmak üzere işlenmesi ve – 196 °C’de buhar fazındaki azot tanklarında saklanmasıdır.

Kordon kanı, hücre ve doku bankacılığı hizmetiyle elde edilen kan yapıcı kök hücreler lenfoma, akdeniz anemisi, lösemi gibi bazı kan hastalıklarının tedavisinde kullanılabilirken, mezankimal kök hücreler ortopedi, romatoloji, immünoloji gibi tıpta hemen hemen her branşta tedavi amaçlı kullanılabilmektedir.

Bankacılık Seçenekleri

Otolog Bankacılık Nedir?

Bebeğinizin kordon kanının ve/veya kordon dokusunun ihtiyaç duyulduğunda yine bebeğiniz veya aile bireylerinizin kullanımı için saklanmasıdır. Saklanan yeni doğan kök hücre kaynaklarına ait bilgiler kesinlikle başka kişi veya kurumlarla paylaşılamaz. Yapılan sözleşmelerle tüm bilgilerin gizli tutulacağı taahhüt edilmektedir. Bu bankacılık sistemi için ücret talep edilir.

Allojenik Bankacılık Nedir?

Allojenik bankacılık bazı ebeveynlerin, bebeklerinin kordon kanına ve/veya kordon dokusuna ait tüm haklarından vazgeçerek toplumda ihtiyacı olan herkesin kullanımı için bağışlamayı tercih ettiği bankacılık tipidir. Bu bankacılık sistemi için ücret talep edilmez.

Bağış yapılan kordon kanında doku grupları çalışılarak, sonuçlar T.C. Sağlık Bakanlığı’nın organ ve doku nakli ile ilgili birimlerine iletilir. Gerektiğinde kordon kanı ihtiyaç sahibi hastalar için kullanılabilir. Alıcı ve verici bilgileri StemCord kayıtlarında gizli tutulur.

Kordon Kanı Nedir? Neden Saklanmalıdır?

Kordon kanı, doğum esnasında bebek anneden ayrılıp göbek bağı kesildikten sonra anne tarafında kalan kordondan toplanan kandır. Zengin bir hematopoietik kök hücre kaynağıdır.

Kordon kanından elde edilen kök hücreler kan yapıcı (hematopoietik) kök hücrelerdir ve kordon kanını saklatmak, kan hastalıkları ve bazı metabolik hastalıkların oluşması halinde kullanabilmek için çok büyük önem arz etmektedir.

  • Kordon kanı cerrahi müdahale gerektirmeyen değerli bir kök hücre kaynağıdır. Doğum anında anneye veya bebeğe herhangi bir zarar vermeden acısız bir şekilde alınır.
  • Kordon kanı kök hücreleri daha genç ve çoğalabilme ve farklılaşabilme kapasitesi daha yüksektir. Yeni doğan bebeklerde her 10 bin hücreden 1'i kök hücreyken, 65 yaşındaki bir kişide her 1 milyon hücreden yalnızca biri kök hücredir.
  • Kordon kanından elde edilen kan yapıcı kök hücrelerin kemik iliği ve dolaşan kandaki kök hücrelere göre bölünme ve çoğalma hızı daha fazladır.
  • Kordon kanı saklanan bebeğin ileride kemik iliği nakli gerektirecek lösemi, lenfoma gibi (genetik geçişli hastalıklar olmaması halinde) bir hastalığa yakalanması durumunda kemik iliği uyumlu olan bir verici aramaya gerek kalmadan (bu tip hastaların %75’ine, uygun kemik iliği bulunamamaktadır) kendine ait sağlıklı kök hücreler (eğer saklanmışsa) tedavide kullanılabilir.
  • Kordon kanı kök hücre naklinde bağışıklık sisteminin olumsuz tepki verme olasılığı düşüktür.
  • Kordon kanından elde edilen kök hücrelerin naklinde tam doku uyumu yerine kısmi uyum yeterli olabileceğinden aile içi kullanım olasılığı yüksektir.

Bu özellikleri sayesinde, saklanan kan ihtiyaç halinde, 18 yaşına kadar ailenin, 18 yaşından sonra kan sahibinin izni ile kişinin kendisine, doku uyumu olması durumunda da aile bireylerine veya yakın akrabalarına nakledilebilir.

Bunların dışında kordon kanından elde edilen kök hücrelerin kemik iliğinden elde edilecek kök hücrelere göre avantajları bulunmaktadır. Olası bir kan hastalığından kullanılmak üzere kemik iliği elde edilmesi, kemik iliği alınacak kişiye çok ağrı veren ve zor bir işlemdir. Diğer taraftan konuyla ilgili yapılmış pek çok araştırma sonucuna göre, kordon kanı kök hücrelerinin kemik iliğinden elde edilen kök hücrelere oranla daha etkin olduğunu göstermiştir.

Kordon Dokusu (Göbek Bağı) Nedir?

Kordon dokusu (göbek bağı) bebeğin anne karnındaki gelişimi esnasında ihtiyaç duyduğu oksijeni ve besinleri taşıyan dokudur ve plasentayı bebeğe bağlar. Yaklaşık 50 – 60 cm uzunluğundadır. Kordon dokusu aynı kordon kanı gibi kök hücreler için zengin bir kaynaktır.

Bu kıymetli kök hücre kaynağı saklatma veya bağış sistemine dahil olmadığı durumlarda, plasenta ile birlikte bebeğin doğumunun ardından tıbbi atık olarak işlem görür.

Kordon Dokusu Neden Saklanmalıdır?

Kordon dokusunda (göbek bağı) bulunan hücreler Wharton jölesi kaynaklı mezankimal kök hücrelerdir (MKH) ve kordon kanı kök hücrelerinden farklıdırlar. Bu kaynaktan izole edilen mezankimal kök hücreler, kemik, kıkırdak, kas gibi birçok dokuya dönüşme yeteneğine sahiptirler.

MKH’lar kemik iliği, yağ dokusu, diş pulpası, plasenta, amniyon sıvısı ve kordon dokusu gibi farklı kaynaklardan elde edilebilmekle birlikte en elverişli kaynak kordon dokusudur. MKH’lar kordon kanında da vardır ancak miktarı kordon dokusuna göre çok azdır. Kemik iliğinden MKH elde etmek anestezi altında ve ağrılı olabilen cerrahi bir işlem gerektirir. Kordon dokusunda bulunan MKH’lar diğer kaynaklara göre kolay, zararsız ve ağrısız bir şekilde elde edilir. Kordon dokusunun bir kısmının doğumdan sonra alınıp saklanması yeterlidir.

Kordon kanını saklamanın yanı sıra beraberinde göbek kordonunu da saklamak farklı tipte hücreler içerdiklerinden ve farklı hastalıkların tedavisinde kullanıldıklarından dolayı avantaj sağlamaktadırlar.